Breinweetje: Multitasking of switchtasking
Geplaatst op 5 augustus 2021 door Marjon Kuipers
Multitasking
Multitasking is het tegelijkertijd uitvoeren van meerdere handelingen. De term komt uit de computerwereld en is gebaseerd op de diverse programma’s die op dezelfde processor actief kunnen zijn. En daar zijn we niet zo heel erg goed in, ook al denken we van wel. Volgens onderzoek van Psychologie Magazine vindt 2/3e van de Nederlanders zichzelf namelijk een goede multitasker. 1 op de 5 beweert zelfs makkelijk 5 taken te kunnen combineren, terwijl de meesten denken dat ze 3 handelingen tegelijkertijd kunnen uitvoeren. Als met deze handelingen het ademhalen, bloed rondpompen en eten verwerken zouden worden bedoeld, kunnen we inderdaad veel dingen tegelijk doen. Dat komt omdat die taken onbewust worden uitgevoerd, net zoals autorijden voor een geoefende bestuurder (gas geven, schakelen, sturen, remmen, opletten). Uit onderzoek aan de Rijksuniversiteit van Groningen (2012) is gebleken dat het werkgeheugen in ons brein maar 1 ding op een bepaald moment bewust kan verwerken. Komt er nog een element bij, dan wordt er eentje naar het langetermijngeheugen verplaatst. Er wordt eerst een taak afgerond, waarna we razendsnel overschakelen op de volgende, maar deze moet dan wel eerst uit het langetermijngeheugen worden teruggehaald.
We zijn dus niet aan het multitasken, maar aan het switchtasken. Dat schakelen gaat overigens razendsnel, namelijk 0,7 van een seconde, maar in die tijd kunnen we geen nieuwe informatie opnemen. Zolang er dus geen veranderde omstandigheden ontstaan tijdens het autorijden en gelijktijdig whatsappen, kan het best lang goed gaan. Maar wanneer je plotseling moet remmen kan die 0,7 van een seconde ernstige gevolgen hebben. Switchtasken kost ons meer energie dan wanneer we ons slechts op 1 taak focussen (singletasken). Dat komt doordat ons brein maar 1 taak kan kiezen als prioriteit.
Toch kan de behoefte aan multitasken heel verslavend werken. We zien dit vooral bij media-multitasken. Bij ieder nieuw berichtje of nieuwe like komt er dopamine vrij, een hormoon dat voor een geluksrush zorgt. Daar willen we dan steeds meer van. En de angst om iets te missen, the Fear Of Missing Out (FOMO), doet daar nog een schepje bovenop. Iemand met FOMO wordt onrustig of bang en krijgt dus stress wanneer het niet lukt om alle updates bij te houden. De Universiteit van Londen heeft onderzocht dat onderbrekingen door berichtjes en telefoontjes een negatief effect van 10 punten heeft op de hoogte van het IQ. Dat is vergelijkbaar met de daling die ontstaat na een nacht niet slapen. Ook is in 2015 uit onderzoek gebleken dat studenten die tijdens het studeren regelmatig Facebook checken meer fouten maken tijdens een tentamen dan studenten zonder Facebook.
(met dank aan Ingrid de Jong)