Autisme en het brein
Geplaatst op 13 april 2024 door Marjon KuipersMet verbazing keek ik onlangs naar de uitzending van ‘Het Klokhuis’ waarin werd uitgelegd wat er in het hoofd van iemand met autisme gebeurt. Er werd gesteld dat de ‘weggetjes’ in het brein van iemand met autisme niet goed opgeruimd worden. Ook toonde men een brein zonder autisme naast dat van iemand met autisme. Dit lijkt een leuke uitleg, maar het klopt natuurlijk niet en dat is best kwalijk. De getoonde cowboy scènes vond ik generaliserend en doen mensen met autisme ernstig tekort.
De in de uitzending getoonde afbeelding van het brein van Temple Grandin, een bekende dame met autisme, is afkomstig uit haar eigen onderzoek rond 2007. We zijn inmiddels al flink wat stappen verder. In de wetenschap geldt: “Één ei is geen ei.” Dit betekent dat één enkel resultaat of observatie niet genoeg is om een robuuste wetenschappelijke conclusie te trekken.
Hier kun je de uitzending zien https://player.ntr.nl/index.php?id=VPWON_1350141
Het is belangrijk terughoudend te zijn met stellige beweringen over autisme. Het risico dat kinderen een onjuist beeld over zichzelf ontwikkelen — bijvoorbeeld door te denken dat ze een breinafwijking hebben, anders bedraad zijn, te veel verbindingen, te weinig verbindingen, een stoornis hebben, of dat hun brein niet opgeruimd is, gevuld met puzzelstukjes, mapjes, kleuren, bolletjes en staafjes etc — is erg groot. Bovendien is het gevaar dat ouders, hulpverleners en de maatschappij gaan handelen op basis van een onjuist of achterhaald beeld niet te onderschatten.
Laten we dus maar voorzichtig zijn met het doen van beweringen over autisme. In de afgelopen decennia zijn er vele theorieën over autisme gepresenteerd, en de wereldwijde inzichten hierin veranderen regelmatig. Dankzij voortschrijdend inzicht komt de wetenschap stap voor stap verder, maar dit zegt nog steeds niets over het individu en wat hij of zij nodig heeft. Autisme blijft in essentie een interpretatie van gedrag en wat hier aan ten grondslag ligt blijft voor nu nog gissen. Dit doet overigens niets af aan de individuele gevoeligheid en de individuele lijdensdruk.
Sander Begeer, professor aan de VU en collega’s hebben onlangs een onderzoek afgerond onder jongeren met autisme waarbij geen verschillen tussen een “normaal” brein en een “autistisch” brein zijn gevonden.
The role of autism and alexithymia traits in behavioral and neural indicators of self-concept and self-esteem in adolescence – Renske van der Cruijsen, Sander Begeer, Eveline A Crone, 2024journals.sagepub.com •
https://journals.sagepub.com/doi/epub/10.1177/13623613241232860
Na 17 jaar AutismeAcademie durf ik in ieder geval niet te zeggen wat autisme is en hoe het brein van iemand met autisme er uit ziet.
Het blog staat op LinkedIn en de reacties hieronder zijn de moeite waard om te lezen.
linkedin.com/in/marjonkuipers-hemken